Faq - veel gestelde vragen ivm fruit telen
- Fruit uit uw eigen fruittuin geeft zeer lekkere en gezonde vruchten.
- Zongerijpt fruit bevat meer vitaminen en gezonde bestanddelen.
- Proeven van vers, in de zon gerijpt fruit uit de eigen fruittuin is een genot voor de smaakpapillen.
- Veel gestelde vragen worden hier onder beantwoord.
Overzicht van de veel gestelde fruitvragen.
Waarom een fruittuin starten?
- Fruitbomen en kleinfruit veroveren tweemaal per jaar ieders hart. In het voorjaar als ze met hun opvallende witte en roze bloesems de lente aankondigen, en in de zomer of in het najaar, als dag na dag de vruchten rijpen.
- Zelf gekweekt fruit is een lange-termijnbelegging. Wat je in de winter of het voorjaar plant, int u pas enkele maanden of jaren later de 'rente' van.
- Appel- en perenbloesem sieren in april uw fruitbomen!
- Je kan uw eigen fruit biologisch telen. Vers geplukt fruit uit eigen tuin is dikwijls lekkerder dan fruit dat je in de winkel koopt.
- Het is mogelijk om vanaf mei tot oktober vers fruit te plukken.
- Kleinfruit is in de winkel meestal duurder dan appelen en peren.
Welke soorten fruit kan je hier met goed resultaat planten?
- Pitfruit (appel, peer, kweepeer, mispel)
- Steenfruit (zoete kers, zure kers, pruim, perzik en abrikoos)
- Houtig kleinfruit (trosbes, kruisbes, gele Ribes, framboos, taybes, braam, blauwe bes, blauwe honingbes)
- Verzamelvruchten (okkernoot/gewone walnoot, hazelaar, tamme kastanje, amandel)
- Warmteminnende soorten (vijg, olijf, citroen, ananaskers/goudbes, kaki, persimoen)
Welke fruitsoorten zijn geschikt voor een smalle fruithaag?
- Appelbomen: kolomvormen (Minitree, CAT's typen, ..)
- Houtig kleinfruit: rode en witte trosbes, kruisbes, taybes, braam
- Druivelaars
- Leivormen van appel en peer
Heb je veel plaats nodig voor een fruittuin?
- Op elke oppervlakte kan je reeds fruit telen. Een 10 m² is reeds voldoende om te starten met een beperkte fruittuin.
- Heb je meer plaats dan kan de variatie aan diverse fruitsoorten groter zijn.
- Een niet te kleine fruittuin kan heel kleurrijk zijn: appels, peren, kweeperen, mispels, pruimen, perziken, amandel, trosbessen, bramen, frambozen, blauwe bosbessen en druiven.
- Raadpleeg de rubriek met plantafstanden van fruitsoorten.
- In de groente- en fruitencyclopedie staan enkele schema's voor kleine fruittuinen.
Met welke fruitsoorten kan een leek (liefhebber) best starten?
- Allereerst met houtig kleinfruit dat ook kan geleid worden zoals frambozen, bramen, taybessen, bramen, frambozen, kruisbessen, zwarte trosbessen en rode & witte trosbessen.
- Gemakkelijke fruitbomen die weinig onderhoud en kennis vragen zijn zelfbestuivende pruimenrassen, kweepeer, mispel en vlierbessen.
- Ook de verzamelvruchten of noten zoals tamme kastanje, okkernoten/ walnoten, hazelnoten en amandelnoten vragen meestal geen onderhoud en zijn heel gemakkelijk bij de oogst!
- Belangrijk voor de bestuiving bij pitfruit en steenfruit is te zorgen dat je minimaal twee verschillende gelijkbloeiende rassen kan planten.
- In de groente- & fruitencyclopedie staan talrijke bestuivingstabellen.
- Kan je echt maar één fruitboom planten kies dan zelfbestuivende fruitsoorten zoals zure kersen/ krieken, mirabelpruimen en kwetspruimen.
Is snoeien jaarlijks nodig?
- Voor de meeste fruitbomen (laagstam, halfstam en hoogstam) is zeker de eerste jaren een jaarlijkse en correcte wintersnoei nodig. Door die snoei bekom je een mooie en luchtige boomvorm.
- Bij de leivormen van appel en peer is naast de wintersnoei ook zomersnoei nodig.
- Bij het houtig kleinfruit is het nodig van afgedragen (oud) vruchthout jaarlijks te verwijderen. Een uitzondering zijn jostabessen die soms om de drie jaar licht gesnoeid worden.
- Wanneer je best snoeit, kan je opzoeken in de fruitsnoeikalender.
- Jaarlijkse kan je op verschillende plaatsen een praktische snoeiles/workshop volgen. Meer info in de fruitnieuwsbrief.
Hangt de keuze van fruitsoorten ook af van het gebied waar je woont?
- Op te natte gronden mag je beslist geen steenfruit planten. De pitfruitsoorten kweepeer en mispel doen het daar wel nog goed.
- Normaal vochtige en droge gronden zijn geschikt voor trosbessen en bramen.
- Vochtige, zure gronden met een hoog gehalte aan organische stof zijn bijzonder geschikt voor blauwe (bos)bessen.
- Kleine, warme stadstuinen zijn ideaal voor bijzondere fruitsoorten zoals vijgen, passievruchten en perzik. Er heerst daar een microklimaat zodat deze fruitsoorten daar heel goed groeien.
- Op plaatsen waar het groeiseizoen pas laat begint zoals laaggelegen gronden en in de Ardennen kan je best laatbloeiende fruitsoorten en rassen nemen. Ook zelfbestuivers zijn daar beter geschikt.
- Laat bloeiende fruitsoorten zoals o.a. kwee, mispel, tayberry en braambessen zijn daar meer aan te raden.
- Vroegbloeiende fruitsoorten zijn o.a. abrikozen, perzik, kersen en blauwe bosbessen.
Deze laatste groep zijn niet aan te raden op laaggelegen percelen of plaatsen die gevoelig zijn voor lentenachtvorst.
Vraagt een fruittuin veel werk?
- De planning en het correct planten vragen heel wat aandacht en tijd.
- Afhankelijk van de fruitsoort is er jaarlijks een onderhoudssnoei nodig.
- Sommige fruitsoorten kan je beter niet of zo weinig mogelijk snoeien.
- Van andere fruitsoorten kan de levensduur toenemen door een jaarlijkse snoei toe te passen.
- De groep steenfruit kan door te snoeien in de verkeerde periode (winter) vroegtijdig afsterven.
- Ongewenste plantengroei onder fruitbomen of houtig kleinfruit kan voorkomen worden door regelmatig te schoffelen en door jaarlijks na de bloei te mulchen of door bodembedekkers te zaaien.
Hoe schimmelziekten en plagen voorkomen?
- Zorg dat de grond niet te nat is en een goede structuur heeft. Bij het (ver)bouwen van een huis ontstaat dikwijls een heel slechte grondstructuur. De wortels van bomen en struiken kunnen niet voldoende ontwikkelen, er is luchtgebrek en er is voedselgebrek.
- Het is belangrijk op gronden met een slechte structuur deze voldoende diep los te maken en organisch materiaal in te werken. Ook het gebruik van compost en groenbemesters is goed.
- Kies steeds rassen uit die weinig vatbaar zijn voor de belangrijkste ziekten. Kies bij het planten van druivelaars en kruisbessen voor ziektetolerante rassen.
- Pruimenbomen mogen niet geplant worden op natte gronden want dan krijg je o.a. gomvorming.
- Steenfruitbomen kan je beter ook niet snoeien in de winter, want dan worden ze meer vatbaar voor schimmels zoals de loodglansschimmel.
- In de groente & fruit encyclopedie staan talrijke tabellen met rasoverzichten met hun gevoeligheid voor de belangrijkste schimmelziekten.
Welke fruitsoorten voor kleine tuinen?
- Ribes-soorten: rode-, witte- en zwarte trosbes, kruisbes, gele Ribes (Amerikaanse zwarte bes)
- Rubus-soorten: herfstframbozen, tayberry, Japanse wijnbes
- Vaccinium: Amerikaanse trosveenbes
- Vitis - druiven (meeldauw tolerante rassen)
Welke fruitsoorten kan je in een pot kweken?
- Het ganse jaar door kan je taybessen, blauwe bosbessen en herfstframbozen in grote potten kweken.
- Een druivelaar kan ook in pot groeien, maar zal meestal niet veel trossen geven.
- 's Zomers kan je ook Citrus-soorten en passievruchten in pot kweken (Orangerieplanten)
- Blauwe bosbes, trosveenbes-Vaccinium corymbosum) en vijgen (Ficus carica) zijn erg mooi en productief in potten op het terras.
Welke fruitsoorten aan een pergola, schutting of een muur laten groeien?
- De gewone klim- en leiplanten zoals braambessen en druiven. U kan best ziektetolerante druivenrassen planten (Minder of niet vatbaar voor echte- en valse meeldauw).
- Op warme standplaatsen, maar niet tegen een zuidenmuur, kan je de gewone kiwi (Actinidia deliciosa) en de kiwibes (Actinidia arguta) kweken. Probeer altijd een mannelijke bestuiver in de omgeving te planten. Kies planten van een betrouwbare herkomst indien u snel vruchten wil hebben. Kiwiplanten zijn, mits op een goed doorlatende, vochthoudende en humusrijke grond te planten, niet of heel weinig vatbaar voor schimmelziekten en plagen.
- Kiwibes, kiwiberry (minikiwi). Talrijke zoete vruchten van 3,5-5 cm grootte die rijpen vanaf september tot oktober.
- Indien je kort (50 cm) bij de perceelsgrens wil planten, dan kies je best voor planten die niet hoger dan 2 meter worden. Kiwi en kiwibes kan je best op 2 meter van de perceelsgrens (buren) planten.
Welke fruitsoorten zijn geschikt voor grote tuinen?
- De verschillende verzamelvruchten zoals hazelaars en notelaars (okkernoten/ walnoten).
- Verder ook beslist aan te raden zijn de verschillende pitfruit- en steenfruitsoorten.
- Tracht steeds een drietal gelijkbloeiende rassen van appel, peer, kers en pruimen aan te planten.
- Hazelnoten- Corylus avellana zijn enkel voor grote tuinen geschikt!
- Bomen en struiken die hoger dan 2 meter worden moet je minstens 2 m van de perceelsgrens planten. (Meestal is een grotere afstand aan te raden).
Is het ook mogelijk exotische vruchten te kweken?
- Warmteminnende soorten zoals vijgen en passievruchten kan ook in sommige tuinen. Ze verkiezen een warme tuin of een muur met orientatie naar het zuiden.
Enige winterbescherming is soms wel nodig. Voor alle zekerheid kan je ook enkele exemplaren binnen overwinteren. - Citrussoorten kunnen 's winters binnen en vanaf mei tot oktober buiten op een zonnig terras staan.
- In warme tuinen kan je ook zelf lekkere vijgen-Ficus carica kweken!
- Interessant voor grote tuinen is de pawpaw (Asimina triloba). Plant minstens 2 verschillende rassen op 3 meter van elkaar.
Welke fruitsoorten zijn enkel in een serre/ kas te telen?
- In een vorstvrije serre/ kas of veranda kan je ook winter en zomer passievruchten en vijgen laten groeien. Mits een goed vijgenras uit te kiezen kan je dan zelfs 2 of 3 oogstperiodes hebben.
- Sommige druivenrassen zijn enkel geschikt om in een serre te groeien. Plant je ze toch buiten dan krijg je meestal geen eetbare bessen.
- De volgende (ziektegevoelige) druivenrassen zijn enkel voor kasteelt (serreteelt) te gebruiken: 'Royal', 'Frankenthal', 'Muscat' en 'Leopold III'.
- Weinig vatbaar en aanbevolen voor kas/serreteelt zijn de rassen 'Theresa', 'Katharina' en 'Franziska'.
Hoe kan je niet-gewenste plantengroei (onkruid) onder fruitbomen voorkomen?
- Ongewenste plantengroei is te voorkomen door te mulchen na de bloei. Dit mulchen geeft meestal een heel goed resultaat. Je kan het mulchen herhalen einde mei en in augustus.
- Ook met de hak of schoffel kan je gemakkelijk onkruid voorkomen door preventief de grond ondiep los te maken. Er bestaan ook speciale handwerktuigen waarmee je ongewenste wortelonkruiden vlot kan verwijderen.
- Opletten echter want rond de bloei moet de lichtvochtige grond vast, onkruidvrij en gesloten liggen om schade van lentenachtvorst te voorkomen.
- Eenmaal de periode van lentenachtvorst voorbij (rond begin mei), dan kan je een aantal bodembedekkers zaaien of planten op de boomspiegel. Zodra de bodem helemaal bedekt is, hebben de niet gewenste kruiden geen kans meer.
- Geschikt als bodembedekker is o.a. Oost-Indische kers (Tropaeolum peltophorum) en Nieuw-Zeelandse spinazie (Tetragonia expansa).
Hoeveel kunnen fruitgewassen produceren?
- Appel- en perenbomen op zwakke onderstammen (laagstam): 15 - 20 kg / boom
- Appel- en perenbomen op sterke onderstammen (hoogstam of halfstam): 50 - 200 kg/ boom
- Kersen- en pruimenbomen op tamelijk zwakke onderstammen: 20 kg/ boom
- Kersen- en pruimenbomen als halfstam of hoogstam: 20-50 kg
- Kruisbessen (stekelbessen) als leivorm: 1 kg / plant
Kruisbessen als struik: 2,5 tot 3 kg (4 liter) vanaf 4de jaar. - Rode- en witte trosbes als leivorm: 1-1,5 kg
Rode - en witte trosbes (St.Jansbessen) als struikvorm: 3 kg - Zwarte trosbes (patersbes, cassis) als struikvorm: 3kg
- Frambozen: 0,5 kg per m²
- Tayberry en braambessen: 1-1,5 kg per m²
Allergie en fruitgewassen?
- Sommige mensen zijn allergisch voor het stuifmeelpollen van hazelaars en van olijfbomen. Meer en meer mensen zouden een allergie voor olijfbomen krijgen. U kan in dat geval beter geen hazelaars en olijfbomen planten.
- Sommigen mensen mogen omwille van allergie ook geen appels en groene kiwi's eten.
- Er zijn enkele allergiearme appelrassen zoals 'Santana' en 'Elise' die soms toch kunnen gegeten worden.
Welke fruitsoorten kan je zelf gemakkelijk vermeerderen?
- Trosbessen, kruisbessen en druiven zijn gemakkelijk zelf te stekken (winterstek). De onderstam voor laagstam perenbomen (Kwee A, Adams) kan je tamelijk gemakkelijk vermeerderen door herfst- en winterstekken.
- Bij bramen en taybessen kan je topafleggers gebruiken.
Frambozen vormen veel wortelopslag en die kan je uitsteken en elders planten. - Appelbomen, perenbomen, kwee en pruimenbomen kan je veredelen of enten op onderstammen.
- Jonge takken van vijgen, moerbei en kruisbes kan je afleggen.
- In de maandelijkse nieuwsbrief vind je een overzicht van voordrachten & workshops stekken en enten.
- Lees ook de rubriek "vermeerderen"
Waar kan ik nog meer nuttige informatie ivm de teelt van fruit vinden?
- In de Groente en Fruit Encyclopedie wordt de teelt van elke fruitsoort stap na stap uitvoerig beschreven: van planten via de verzorgingsaspecten (bemesting, snoei e.d.) tot aan de oogst.
Vele honderden kleurenfoto's en tekeningen van alle gewassen, de gereedschappen, de hulpmaterialen en de werkzaamheden om tal van zaken in één oogopslag helder te maken.
Milieuvriendelijke benadering door het creëren en onderhouden van gezonde groeicondities en door selectie van ziektetolerante gewassen.
Rassenoverzichten en bestuivingslijsten helpen de juiste keuze te maken uit het zeer omvangrijke assortiment - een rijkdom en variatie die veel groter is dan groente- en fruitzaken en supermarkten doen vermoeden. In de rassentabellen is ook de vatbaarheid voor ziekten en plagen vermeld. - Het fruitboek "Gemakkelijk fruit Uit eigen tuin, van balkon en terras."
Een praktische gids voor ieder met een tuin, terras of balkon die graag van eigen fruit wil genieten, zowel beginners als eerder teleurgestelden.
Alle situaties komen aan bod: teelt in volle grond, in een kleine of grote tuin, in kas of serre, op terras of balkon.
Ik beschrijf in dit boekje 20 soorten fruit en een beperkt aantal van de beste rassen waarvan je succesvol kunt oogsten. - Vragen over fruit & vermeerdering kan je stellen en beantwoorden op FB in de groep Liefhebbers van fruit en fruitteelt. Je kan er ook de zoekfunctie (vergrootglas) gebruiken.
- Weblinks ivm fruit op deze site
- Vragen en suggesties over deze website of de fruitnieuwsbrief kan hier stellen --> contact opnemen.
Meer info over de fruitboeken.
Groente en Fruit Encyclopedie online bestellen: